چرا مقاماتی که کرونا گرفته اند همچنان از تماس مستقیم با مردم خودداری میکنند و ماسک میزنند؟ مگر در برابر این بیماری ایمن نشده اند؟

ویروس کرونا یک ویروس جدید و متفاوت است. اینکه سیستم ایمنی بدن با این ویروس چگونه رفتار میکند و این ویروس تا چه زمانی در بدن باقی میماند پرسش مهم و کلیدی این روزهاست.

برای پاسخ به این سوال اول باید عملکرد سیستم ایمنی بدن را بشناسیم. سیستم ایمنی، که دیوار دفاعی بدن محسوب میشود، به دو شکل عمل میکند:

مکانیسم اول سیستم ایمنی زمانی فعال میشود که یک عامل مهاجم خارجی وارد بدن میشود. این مکانیسم سیستم ایمنی، که به مکانیسم ذاتی شناخته میشود؛ شامل آزاد کردن مواد شیمیایی و گلبولهای سفید، برای از بین بردن عامل مهاجم و عفونت است.

اما این مکانیسم سیستم ایمنی در برابر ویروس کرونا شانس چندانی ندارد چون قابلیت یادگیری ندارد و نمیتواند در برابر ویروس کرونا ایمنی ایجاد کند. قابلیت یادگیری یعنی اینکه سیستم ایمنی بتواند عامل مهاجم را در حافظه خود ثبت کند تا در مواجهه دوباره با آن عامل مهاجم بتواند بهسرعت آن را از بین ببرد.

در عوض، مکانیسم دوم سیستم ایمنی بدن که به مکانیسم انطباقی شناخته میشود، شامل سلولهایی است که پروتئینهای اختصاصی به نام "آنتی بادی" تولید میکنند که به ویروسها میچسبند و از سوی دیگر سلولهایی که بوسیله ویروس آلوده شده اند را از بین میبرند.

این مکانیسم حدودا در طول 10 روز میتواند عامل مهاجم را مهار کند و از بین ببرد.

برگردیم به پاسخ سوال اصلی: آیا با یک بار ابتلا به کرونا نسبت به ابتلای دوباره ایمن میشویم؟

اگر سیستم ایمنی انطباقی، یعنی مکانیسم دوم، به اندازه کافی قوی باشد، ویروس مهاجم و آنتی بادی موردنیاز را میتواند به خاطر بسپارد و باعث شود که در آینده ابتلای دوباره اتفاق نیفتد. سیگار کشیدن، استعمال الکل و تغذیه نامناسب را میتوان مهمترین عوامل تضعیف سیستم ایمنی دانست.

پس میتوان گفت که ابتلای مجدد به کرونا، برای هر فرد، با توجه به سیستم ایمنی بدنش متفاوت است. اگر سیستم ایمنی (مکانیزم انطباقی سیستم ایمنی) فرد به اندازه کافی قوی باشد میتواند ویروس و آنتی بادی مورد نیاز را به حافظه بسپارد و در آینده از بروز علائم جلوگیری کند. اگر سیستم ایمنی بدن به اندازه کافی قوی نباشد یا حافظه خوبی نداشته باشد، امکان ابتلای به بیماریها برای بار دوم و سوم هم وجود دارد.

البته پژوهشها نشان میدهد، افرادی که علائم خفیفی از بیماری کرونا را نشان میدهند، دارای سیستم ایمنی قویتر و با حافظه بهتری هستند! چون حافظه سیستم ایمنی هم مانند حافظه انسان عمل میکند و پس از مدتی میتواند ویروس یا آنتی بادی خاصی را فراموش کند. به همین دلیل است که برخی از واکسنها را باید در بازه زمانی خاصی دوباره تزریق کنیم.